به گزارش تسنيم، به همت بسيج دانشجويي دانشگاه علامهطباطبايي مناظرهاي با موضوع «بررسي جايگاه سياست خارجي دولت يازدهم در انديشه اسلامي» عصر ديروز با حضور دکتر مصطفي کواکبيان دبيرکل حزب مردمسالاري و عضو کميسيون امنيت ملي مجلس هشتم و مهرداد بذرپاش نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي برگزار شد.کواکبيان در ابتداي اين مناظره با بيان اينکه طي 35 سال گذشته از انقلاب اسلامي استراتژي مدوني براي دستيابي به اصول سياست خارجي نداشته و نداريم، اظهار داشت: اصول و خط قرمز ما در اين زمينه مشخص است، اما استراتژيهاي مدوني براي رسيدن به اين اهداف را هنوز مشخص نکردهايم. دبيرکل حزب مردمسالاري با اشاره به حوادث رخ داده در يمن، گفت: تعدادي بايد براي سياست خارجه استراتژي تعريف کنند و متاسفانه دولت يازدهم نيز استراتژي مدوني درباره مبناي مربوط به سياست خارجي ندارد و يا شايد بنده نديدهام. به عنوان مثال در کشورهاي خليجفارس و مسئله يمن با وجود اينکه تکليف ما در دفاع از مردم مسلمان مشخص است، اما در اين خصوص استراتژي مدوني تعريف نکرده و نداريم پس مشخص نيست چه کاري بايد انجام دهيم اما بايد استراتژي مشخص تهيه و براساس آن عمل شود. کواکبيان با اشاره به اينکه در رأس نظام ما وليفقيه قرار دارد و همه دولتها به نحوي زير نظر رهبري هستند، گفت: شوراي عالي امنيت ملي به عنوان جايگاهي که عاليترين تصميمات دفاعي، امنيتي و سياسي را براي کشور ما وضع ميکند، مصوبات آن پس از ابلاغ رهبري قابل پيگيري است. دبيرکل حزب مردمسالاري خاطرنشان کرد: درباره بررسي عملکرد دولتها در اين زمينه و در جهت آرمانهاي انقلاب اسلامي خوب است در مقام مقايسه از عملکرد دولت ها وارد شويم. مثلا مقايسه بين دولت يازدهم، دولت احمدينژاد، دولت آقاي خاتمي، دولت آقاي هاشمي و دولت دوران جنگ صورت گيرد.
عضو کميسيون امنيت ملي مجلس هشتم با بيان اينکه دولت يازدهم در عرصه سياست خارجي و ديپلماسي بيشترين فعاليتها را براي حل مشکل و چالش هستهاي به کار گرفته است، گفت: بيشتر فعاليتهاي دولت در عرصه سياست خارجي به مذاکرات مربوط شده و در ساير بخشها بروز و ظهوري نداشته، نه اينکه نبوده، اما جلوه ويژهاي نداشته است. استاد علوم سياسي دانشگاه علامه طباطبايي با بيان اينکه من قدري متفاوتتر از استراتژيهاي دولت يازدهم در بحث سياست خارجي فکر ميکنم، يادآور شد: دولت يازدهم معتقد است ما ميتوانيم از طريق حل مشکلات هستهاي به روابط ايران و آمريکا نيز فکر کنيم، در حالي که بنده و برخي ديگر معتقديم براي اين مسئله بايد سناريوي جداگانهاي داشته باشيم و مستقل از مسئله هستهاي به رابطه سياسي با آمريکا بپردازيم. زيرا در صورت حل موضوع هسته اي بحثها و بهانههاي ديگري مانند مسئله تروريسم و حقوق بشر پيش کشيده خواهد شد. دبيرکل حزب مردمسالاري با اشاره به برخي استراتژيهاي سياست خارجي دولت يازدهم، ادامه داد: تنشزدايي يا گشايش روابط دوجانبه و چندجانبه، حل مشکل چالش هستهاي و لغو تحريمها از جمله استراتژيهاي دولت يازدهم در حوزه سياست خارجي است و معتقدم دولت يازدهم بيشتر وقت خود را صرف مذاکرات کرده و گاهي به مباحث خارجي ديگر کمتر توجه ميکنند.
وي در همين زمينه خاطرنشان کرد: با اين وجود معتقدم بخشي از اقتداري که در حال حاضر جمهوري اسلامي ايران در زمينه عراق، سوريه و لبنان در سطح بينالملل دارد، ناشي از نوع نگاه دولت فعلي است، اما اينگونه نيست که نقدي درباره عملکرد سياست خارجي دولت يازدهم نداشته باشيم. بنده بارها به آقاي قشقاوي معاون کنسولي وزارت خارجه گفتهام که ما چند هزار تبعه ايراني زنداني شده در کشورهاي ديگر داريم و آمارهاي ضد و نقيض در اين باره منتشر ميشود که بايد براي آنها فکري کنيم. کواکبيان ضمن بيان اين مسئله که من مدافع همه سياستهاي خارجي دولت يازدهم نيستم، اما نبايد بيانصافي هم به خرج داد، خطاب به بذرپاش، گفت: آقاي حسن روحاني به صراحت نگفتند که آمريکا کدخداي جهان است. مسئلهاي که مطرح شده بود اين بود که ما سرمان را به مذاکره با آن 3 کشوري که زمان آقاي خاتمي با آقاي روحاني به عنوان دبير شوراي عالي امنيت ملي مناظره کردند، گرم نکنيم و بهتر است با کدخداي آنها مذاکره کنيم. اين حرف عين عقلانيت است و چيز بدي نيست. يعني آمريکا کدخداي قدرتهاي اروپايي است.
دبيرکل حزب مردمسالاري با بيان اينکه رهبري بارها فرمودهاند که همه جامعه جهاني اين چند کشور نيستند، گفت: در اينکه اين چند کشور بخشي از جامعه بينالمللي هستند، شکي نيست، اما بيش از 120 کشور عدم تعهد در اجلاس اين جنبش در تهران شرکت کردند. عضو کميسيون امنيت ملي مجلس هشتم با اشاره به نظريات امثال مرگنتا و اينکه ملاک قدرتمندي کشورهاي جهان در چند مولفه قدرت تعريف ميشود، گفت: متاسفانه آن چيزي که در عرصه روابط بينالملل که حرف آخر را ميزند، قدرت است، البته ما به عنوان ملت مسلمان قبول داريم که ذات اقدس الهي منبع قدرت است و در جامعه اسلامي بخشي از قدرت مردم هستند، اما بايد پذيرفت 85 درصد اقتصاد جهان توسط همين 6 کشوري که ما با آنها مذاکره ميکنيم، اداره ميشود و در بحث هستهاي 97 درصد قدرت دنيا همين کشورها هستند کواکبيان با اشاره به عملکرد دولت گذشته در زمينه سياست خارجي، گفت: آقاي بذرپاش بپذيريد که اگر قرار بود به روش دولت قبل عمل کنيم، الان به جاي 6 قطعنامه عليه ما 12 قطعنامه صادر ميکردند و اگر قرار نبود با اين کشورها مذاکره کنيم، پس چه کاري ميخواستيم انجام دهيم؟ مديرمسوول روزنامه مردمسالاري افزود: آقاي صالحي اخيرا اعلام کردند که پيشنهاد مذاکره با آمريکا را بنده در اواخر دولت آقاي احمدينژاد به رهبر انقلاب دادم، پس اينکه اينگونه اعلام کنيم که دولت يازدهم فقط به دنبال ارتباط با آمريکاست و يا اين مسئله در اين دولت به عنوان اصل پيگيري ميشود، چندان درست نيست. استاد علوم سياسي دانشگاه علامه طباطبايي در ادامه و در واکنش به اظهارات بذرپاش اظهار داشت: شهداي هستهاي و دانشمندان هستهاي ما مربوط به يک جريان خاص سياسي نيستند و اينگونه نيست که اين افراد در يک جريان سياسي بگنجند. اقتدار اين ملت با دانشمندان هستهاي پيش رفته است. سايت نطنز در دوران آقاي خاتمي ايجاد شد و حدود 120 هزار مترمربع زيربنا در کمتر از يک سال ساخته شد اما نميتوانيم بگوييم که اين سايت براي شخص آقاي خاتمي است، بنابراين نبايد پيشرفتهاي هستهاي را به دولتها ربط داد. اين پيشرفتها براي نظام است و نبايد به آن انحصاري نگاه کرد.
کواکبيان با اشاره به برخي اظهارات بذرپاش گفت: نميدانم دوستان چرا هر جا کم ميآورند بحث فتنه 88 را مطرح ميکنند؟ فتنه 88 گذشت و تمام شد. من معتقدم دولت نهم به فکر جلوگيري از قطعنامهها نبود که اگر به فکر جلوگيري از قطعنامهها بود آنگونه رفتار نميکرد که بگويد آن قدر قطعنامه صادر کنيد تا قطعنامهدانتان پاره شود و وقتي به اين نتيجه رسيد که تحريمها اثر دارد که ديگر دوران مديريت دولت احمدينژاد گذشته بود. دبيرکل حزب مردمسالاري خاطرنشان کرد: ما تمام قطعنامهها را در دوران احمدينژاد داشتيم و اين به خاطر نگاه دولت بود نه به خاطر فتنهاي که برخيها ميگويند. دبيرکل حزب مردمسالاري افزود: ما هر چه در آن دولت در مجلس هشتم فرياد کشيديم و گفتيم تحريمها اثر دارد، گفتند تحريمها اثر ندارد و وقتي قيمت دلار بالا رفت گفتند کار جمشيد بسمالله است و در اواخر هم به اين نتيجه رسيدند که تحريمها اثر دارد ولي کار از کار گذشته بود و ديگر به اين رسيدند که تحريمها اثر دارد. عضو کميسيون امنيت ملي مجلس هشتم با اشاره به اظهارات صالحي در يک برنامه تلويزيوني و پذيرش موضوع 8 IR درتحقيقات هستهاي در نشست لوزان از سوي کشورهاي طرف مذاکره، گفت: براي اينکه ببينيم يک کشوري در زمينه هستهاي ميتواند موفق شود، تعداد سانتريفيوژها خيلي ملاک نيست. قطعا تحقيق و توسعه در زمينه فعاليتهاي هستهاي ميتواند ما را با فناوريهاي جديدي در اين حوزه آشنا کند و اصل تحقيق و توسعه در زمينه هستهاي براي کشورمان در اين بيانيه مورد پذيرش قرار گرفته، حتي اين مسئله با کمک کشورهاي ديگر نيز ميتواند صورت پذيرد.
کواکبيان خطاب به بذرپاش يادآور شد: اگر ملاک ما سخنان رهبري است، ايشان همواره گفتهاند که از تيم مذاکرهکننده حمايت ميکنند و اينکه آنها مورد اعتماد من هستند، اما دوستان و دلواپسان طور ديگري رفتار ميکنند و دائم ميگويند عزت و عظمت کشور در خطر است و يا مثلا چرا شما فکتشيت ايراني را منتشر نميکنيد معلوم است که پس شما هنوز اعتماد به تيم مذاکرهکننده نداريد. دبيرکل حزب مردمسالاري در ادامه، اظهار داشت: ما اولين حزبي بوديم که بيانيهاي را درباره بيانيه لوزان منتشر کرديم. در آن زمان ضمن تقدير و تشکر و تحسين تيم مذاکرهکننده کشورمان، اعلام کرديم که در اين بيانيه نکات ابهامآميزي هست که بايد درباره آن بحث و آنها را برطرف کرد.
وي با اشاره به اينکه به نظر ميرسد تلقي آقاي بذرپاش اين است که قرار است همه اين موارد اجرايي شود، گفت: نبايد با اين مسائل به شکل جناحي برخورد کرد، زيرا به خاطر يک دستمال نميشود قيصريه را آتش کشيد. اگر خدايي نکرده رهبري نبود شما و دوستان دلواپستان تيم مذاکرهکننده را به داخل کشور هم راه نميداديد. حمايت رهبري پشت سر اين تيم است، اما شما اينگونه رفتار ميکنيد. اگر رهبري نبود معلوم نبود چه طور ميشد، البته اگر شما دلواپسان ميخواهيد آرامش بگيريد به ياد خدا باشيد مطمئن باشيد با نام او آرام ميشويد. کواکبيان با اشاره به ضرورت اجماع داخلي در حمايت از تيم مذاکرهکننده، گفت: بايد به تيم مذاکرهکننده اعتماد کنيم. در نظرخواهيهايي که انجام شده 74 درصد مردم اعلام کردند که به تيم مذاکرهکننده اعتماد دارند و دنبال به نتيجه رسيدن مذاکرات هستند. قطعا رسيدن به توافق نهايي گشايشي را در اقتصاد کشور ايجاد ميکند و لغو تحريمها ميتواند زمينه حرکت و پيشرفت کشور را فراهم کند.
دبيرکل حزب مردمسالاري با اشاره به اينکه معتقدم بيانيه لوزان ابهاماتي دارد و حتي به ابهامات آن پس از مصوبه کميته سناي آمريکا نيز اضافه شد، افزود: مصوبه اخير کميته سناي آمريکا ابهامات موجود در اين بيانيه را بيشتر کرد. مسوولان سياست خارجي ما بايد تکليف اين مسائل را روشن کنند تا بعدا آنها گربه رقصاني نداشته باشند، اما حُسن و خوبي اين بيانيه مشترک اين است که اعلام ميکند در صورت نقض عهد طرف مقابل ميتوان به جاي اول بازگشت.
وي خطاب به بذرپاش گفت: اين مسئله باعث ميشود که شما خيلي دلواپس نباشيد و لذا بايد به اين سمت برويم که فضاي حرکت و فعاليت را در کشور بيشتر کنيم. کواکبيان در پاسخ به سوال بذرپاش درباره تکليف فکتشيت آمريکايي از سوي طرف ايراني، گفت: به قول آقاي صالحي در اين فکتشيت بخشهاي درست و غلط با يکديگر مخلوط شدهاند، لذا مسوولان ما بايد نسبت به بخشهاي نادرست موضع ميگرفتند که گرفتند و درباره عدم انتشار فکتشيت ايراني نيز بايد گفت که برخي از حرفها اگر درون مذاکره زده شود بهتر نتيجه ميدهد. دبيرکل حزب مردمسالاري در پايان خاطرنشان کرد: اخيرا مقام معظم رهبري اعلام کردند که نظارتهاي نامتعارف را قبول نميکنيم و اين مسئله خط قرمز ماست و لذا جاي نگراني نيست و بايد تلاش کنيم که اگر قرار است توافقي حاصل شود، توافق خوبي باشد. همچنين در اين مناظره بذرپاش گفت: يک تنبلي خاصي را در بخشهاي مختلف کشور از جمله سياست خارجي مشاهده ميکنيم که بخشي از آن به خاطر شرايط کلي کشور است و بخش ديگر آن از باور آقايان نشأت ميگيرد که در انتخابات سال 92 نيز بدان اشاره کردند. از اينکه کدخدايي وجود دارد و بايد دم آن را ديد. وي افزود: وقتي باور شما اينگونه باشد مجبور ميشويد از خيلي مواردي که بدان معتقديد دست برداريد و يا پشيمان شويد و يا استراتژي متفاوتي را دنبال کنيد. وي با اشاره به جنايات رژيم آلسعود عليه مردم يمن گفت: آخرين فضاحت عربستان در يمن در حال رخ دادن است. مگر دوستان عنوان نميکردند که با يک سفر به عربستان تمام مشکلات را حل ميکنند الان وقت اين سفر است. بذرپاش با بيان اين موضوع که از صدر تا ذيل بيانيه لوزان پذيرش محدوديتها از طرف ايران است، گفت: ما مشاهده ميکنيم فکتشيت آمريکايي پيرامون مذاکرات منتشر ميشود که اگر درست باشد فاجعه است حال به آقايان ميگوييم اگر اشتباه است تکذيب کنيد که در جواب به ما ميگويند شما سخنان آمريکاييها را بيشتر از ما قبول داريد؟ ميگوييم خب فکتشيت ايراني را منتشر کنيد، ميگويند به صلاح نيست. آيا ما 16 ماه مذاکره کردهايم که تنها يک صفحه بيانيه لوزان از آن بيرون آيد؟ ما مشاهده ميکنيم 5 کشور ديگر نيز فکتشيت آمريکا را تکذيب نکردند. حال آقايان ميگويند چرا به ما اعتماد نداريد؟
کواکبيان در پايان به پرسشهاي کتبي و شفاهي تعدادي از دانشجويان پاسخ گفت و اظهار داشت بايد همه بپذيريم که مذاکرات هستهاي مربوط به کليت نظام است نه فقط دولت يازدهم و اين را هم بدانيم که ما هم نرمش قهرمانانه داريم و هم به دنبال بمب هستهاي نيستيم اگر اين نکات را توجه کنيم جاي هيچگونه دلواپسي نيست و همگي دلآرام ميشويم.