حزب که نباشد، پوپولیسم رشد می‌کند

تاریخ انتشار : جمعه ۲۵ مهر ۱۳۹۹ ساعت ۱۶:۲۷

در حالی بیش از صدسال از تأسیس نخستین احزاب در ایران می‌گذرد که سیستم حزبی در کشور هنوز شکل درستی به خود نگرفته است. فعالیت موقت احزاب در روز‌های باقی مانده به انتخابات و یا فقط انتشار بیانه‌هایی در شرایط خاص، از مهمترین گلایه‌های فعالان سیاسی و مردم نسبت به فعالیت احزاب در ایران است. داریوش قنبری عضو شورای مرکزی حزب مردم‌سالاری در این باره در گفتگو با خبرنگار فراتیتر ضمن زیر سؤال بردن وجود احزاب در ایران، عنوان کرد: حزب به معنای واقعی کلمه که در نظام‌های توسعه‌یافته سیاسی فعالیت می‌کنند، در ایران وجود ندارد و فقط تشکل‌هایی تحت عنوان حزب داریم. یک محفل سیاسی خاص را که متشکل از چند همفکر باشد، نمی‌توان حزب نامید. بهتر این است که حزب در ایران را محفل سیاسی بنامیم.
قنبری اظهار داشت: تفاوت حزب و محفل در این است که محفل، حالت دوستانه دارد و با توجه به اشتراکات فکری فعالیت می‌کنند در حالی که حزب دارای معنا، ساختار و تشکیلات است. احزاب باید مبتنی بر مرام‌نامه و برنامه خاص سیاسی باشند. در کشور ما دو جناح فعال هستند که احزابی را در درون خود دارند. این روند هم در تضاد با شیوه رایج حزبی است. در کشور‌های توسعه‌یافته جناح در درون حزب تشکیل می‌شود. در کشور ما جناح در برگیرنده حزب است و در درون یک جناح چندین حزب فعالیت می‌کنند.
وی افزود: همین جناح‌ها هم یک تشکیلات منسجم کارآمد ندارند. از سوی دیگر به خاطر مشکلاتی که در جناح‌ها وجود دارد، احزاب توان ایفای نقش واقعی خود را ندارند. البته این جناح‌ها ظرفیت تبدیل به احزاب فراگیر را دارند و هر زمان که به احزاب فراگیر تبدیل شوند، می‌توانیم به آینده تحزب در کشور امیدوار باشیم.
عضو شورای مرکزی حزب مردم‌سالاری خاطرنشان کرد: تا زمانی که کشور به سمت داشتن احزاب توانمند و پایدار حرکت نکند، مشکلات اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و اجتماعی کشور قابل‌حل نخواهد بود. اداره کشور به اندازه‌ای پیچیده است که در کشور‌های توسعه یافته این امر را به سازمان‌های متشکلی تحت عنوان احزاب می‌سپارند. احزاب باشگاه‌های قدرتمندی هستند که هدفشان کسب قدرت و داشتن برنامه برای اداره جامعه است. متأسفانه در نبود احزاب شاهد دور باطل در کشور هستیم.
قنبری در ادامه گفت: ما شاهد بی توجهی تشکل‌های سیاسی به پایگاه اجتماعی در کشور هستیم. در کشور‌های دیگر در یک بستر طبقاتی به پایگاه اجتماعی توجه می‌شود. در ایران یا این بستر طبقاتی وجود ندارد یا ارتباطی بین بستر طبقاتی با سازمان سیاسی نیست. مشکل دیگر در این زمینه فرهنگ سیاسی ما ایرانی‌ها است که به خاطر وجود احزاب وابسته در گذشته و نبود احزاب حسابی دید خوبی نسبت به تحزب وجود ندارد. معمولاً دولت‌ها و صاحبان قدرت در کشور ما حزب را به عنوان یک رقیب تلقی می‌کنند و سعی در تضعیف حزب دارند.
قنبری عضو شورای مرکزی حزب مردم‌سالاری در پایان تأکید کرد: حزب که نباشد، پوپولیسم رشد می‌کند و شعار‌های مطالعه نشده و بی حاصل افزایش پیدا می‌کند. به عبارت دیگر در نبود احزاب جامعه به سمت حرکت‌های توده‌ای پیش می‌رود و جامعه توده‌ای زمینه پوپولیسم را فعال می‌کند.