تاریخچه شکل گیری حزب مردم سالاری
حزب مردمسالاری به دنبال پیروزی محمد خاتمی در دوم خرداد 1376 با تلاش جمعی از فعالان اصلاح طلب و به منظور حمایت از گفتمان اصلاح طلبی در سال 1377 ابتدا در شهرهای استان سمنان شکل گرفت و پس از تصویب اساسنامه آن در تاریخ 1378/7/3 در کمیسیون ماده 10 قانون احزاب، پروانه آن در دهم آبان 1378 به نام حزب مدافعین پیام دوم خرداد صادر شد .
در پی برگزاری اولین کنگره در دوم خرداد 1381 نام این حزب به حزب مردم سالاری تغییر نام یافت و اصلاحات اساسنامه آن در مورخ 81/6/4 به تصویب کمیسیون ماده 10 قانون احزاب رسید.
روزنامه مردم سالاری ارگان رسمی این حزب از تاریخ 1 دیماه 1380 شروع به کار کرده و تا کنون بدون هیچ وقفه ای منتشر شده است.
حزب مردمسالاری به معنای واقعی کلمه از "پایین" به "بالا" شکل گرفته است و هرگز هیچ مقام دولتی یا حکومتی در تاسیس آن نقشی نداشته است و خوشبختانه تاکنون وامدار هیچ نهاد و موسسه و یا به اصطلاح شخصیت حقیقی یا حقوقی نشده و با هویتی مستقل به صورت خودجوش از متن عموم مردم برخاسته است.
مرامنامه حزب«مردمسالاری»
مقدمه:
انقلاب اسلامی ایران باهمت بلند مردم این سرزمین کهن و رهبری رادمردی از سلاله پاکان، حضرت امام خمینی (ره) به پیروزی رسید و میزان شد رای ملت که «جمهوری اسلامی» را انتخاب کردند در این نظام مشارکت فعال و گسترده مردم در تمام مراحل تصمیمگیریهای سیاسی و سرنوشتساز به گونهای فراهم میشود که همه افراد اجتماع در مسیر تکامل فردی و اجتماعی خویش دستاندرکار و مسوول رشد و ارتقا و رهبری گردند که این همان تحقق حکومت مستضعفین در زمین خواهد بود(ونریدان نمن علی الذین استضعفوافی الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین)
مبانی فکری و اعتقادی:
بی شک حفاظت و حراست از دستاوردهای انقلاب اسلامی از راه انسجام و تشکل نیروهای معتقد به اهداف بلند این انقلاب امکانپذیر است. به همین منظور حزب مردم سالاری با عنایت به ضرورت دفاع از پیام حماسههائی همچون دوم، سوم و پانزدهم خرداد و با تکیه به مبانی فکری و اعتقادی زیر تاسیس میشود.
1- اعتقاد راسخ به دین مبین اسلام به عنوان جامعترین مکتب الهی.
2- اعتقاد جدی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان مبانی نظم اجتماعی.
3- اعتقاد عمیق به آرمانهای والای امام خمینی (ره) و اصل ولایت فقیه به عنوان محور مشترک تمامی فعالیتها.
4- اعتقاد ثابت به حاکمیت مردم و عدم تقابل آن باحاکمیت الهی.
اهداف:
1- پاسداری از دستاوردها و ارزشهای انقلاب اسلامی.
2- افزایش سطح آگاهیهای عمومی جهت تحقق کلیه امور جامعه براساس خردمندی و حکمت.
3 - حاکمیت قانون و قانونمداری در تمامی زمینهها.
4- مشارکت گسترده مردم در اداره امور جامعه.
5- سازندگی و توسعه پایدار و همه جانبه در سطح کشور.
6- تامین آزادیهای سیاسی و اجتماعی و محو هرگونه خود کامگی و انحصارطلبی.
7- عدالت گستری و تبعیضزدایی در تمامی سطوح جامعه.
8- انسجام نیروهای معتقد بر توسعه جامعه مدنی اسلامی.
9- حفظ وحدت اسلامی و وفاق ملی.
10- حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور.
11- گسترش روابط عادلانه بینالمللی بر مبنای سه اصل عزت، حکمت و مصلحت.
خط مشی:
1- استفاده از ابزار قانونی نظیر نشریات، اعلامیهها، تشکیل اجتماعات سمینارها و... برای تنویر افکار عمومی.
2- نقد و بررسی سیاستها و برنامهها و عملکرد قوای سه گانه و ارائه راهحلهای مناسب جهت اصلاح امور و حفظ حقوق عامه.
3- به کارگیری تمهیدات لازم جهت شناسایی ، جذب و سازماندهی هرچه بیشتر نیروهای معتقد و متعهد به ایجاد جامعه مدنی اسلامی
4- همکاری با دولت و کلیه ارگانها و گروهها و سازمانهای مردمی در جهت محرومیتزدایی و توزیع عادلانه ثروت کشور.
تذکر:
1- هر گونه تغییری در مفاد این مرامنامه باید به کمیسیون موضوع ماده 10 وزارت کشور اعلام شده و توسط آن کمیسیون مورد رسیدگی قرار گیرد.
2- طرحها و برنامهها و سایر اقداماتی که در مرامنامه پیشبینی شده و به نحوی با وظایف یکی از وزارتخانهها یا سازمانهای دولتی ارتباط دارد پس از کسب موافقت وزارتخانه و یا سازمان دولتی ذیربط به مرحله اجرا در خواهد آمد.
اساسنامه حزب «مردم سالاری»
فصل اول- کلیات
ماده 1- حزب «مردم سالاری» تشکیلاتی است سیاسی، مستقل و برخاسته از متن عموم مردم که در این اساسنامه به اختصار«مردم سالاری» نامیده میشود.
ماده 2- مرکز فعالیت «مردم سالاری» در تهران به نشانی فلکه دوم صادقیه- بلوار فردوس- خیابان سلیمی جهرمی- خیابان تقدیری- پلاک 121 است . در صورت لزوم مردمسالاری میتواند در داخل کشور با مجوز وزارت کشور و در خارج از ایران برابر مقررات جمهوری اسلامی ایران شعبه تاسیس نماید.
ماده 3- تابعیت «مردم سالاری» ایرانی و مدت فعالیت آن نامحدود است.
ماده 4- «مردم سالاری» و اعضای وابسته به آن خود را ملتزم به رعایت قانون اساسی جمهوری اسلامی میدانند.
فصل دوم- عضویت
ماده 5- شرایط عضویت:
1-تابعیت جمهوری اسلامی ایران و حداقل داشتن 15 سال سن تمام.
2-اعتقاد و التزام عملی به اسلام و قانون اساسی و اصل ولایت فقیه.
3-عدم سوء شهرت.
4-قبول مرامنامه و اساسنامه «مردم سالاری».
5-نداشتن عضویت در سایر گروهها و احزاب سیاسی
تبصره 1- اعضای سایر گروههای سیاسی میتوانند با پیشنهاد کمیته تشکیلات و تصویب شورای مرکزی به عضویت «مردمسالاری» در آیند.
تبصره 2- با گزارش هیات داوری و تصویب شورای مرکزی مسوولیت حزبی هر یک از اعضای شورای مرکزی و هیات داوری و یا کادرهای حزبی در سراسر کشور در صورت پذیرش مسوولیت اجرایی سایر گروههای سیاسی لغو میگردد.
ماده 6- هیات موسسه کلیه اقدامات و پیگیریهای مورد لزوم را در مراجع ذیصلاح تا به ثبت رسیدن «مردم سالاری» و اعلام هویت آن برعهده دارد.
تبصره 1- قبل از تشکیل شورای مرکزی، کلیه اختیارات و وظایف شورای مرکزی مندرج در این اساسنامه برعهده هیات موسس خواهد بود.
فصل سوم- ارکان «مردمسالاری»:
ماده7- ارکان «مردمسالاری» عبارتند از:
1- کنگره
2- شورای مرکزی
3- دبیر کل
4- دفتر سیاسی
5- هیات اجرایی
6- هیات داوری
ماده 8- کنگره:
کنگره بالاترین مرجع تصمیمگیری است که حداقل سالی یک بار تشکیل میشود و اعضای آن عبارتند از:
1- اعضای شورای مرکزی
2- اعضای دفتر سیاسی
3- دبیر کل
4- اعضای هیات اجرایی
5- اعضای هیات داوری
6- دو یا سه نفر از اعضای حوزههای مستقر در تهران و هر یک از استانها و شهرستانها
تبصره 1- نحوه تشکیل حوزه حد نصاب آن و انتخاب نماینده یا نمایندگان و ارتباط آنان با یکدیگر و غیره مطابق با آییننامهای خواهد بود که به تصویب شورای مرکزی «مردم سالاری» میرسد.
ماده 9- شورای مرکزی موظف است تاریخ تشکیل کنگره را لااقل یک ماه قبل از تشکیل به اطلاع اعضای آن برساند.
ماده 10- جلسات کنگره در تهران تشکیل میشود مگر آن که شورای مرکزی تشکیل آن را در محل دیگری تصویب کند.
ماده 11- جلسات کنگره با حضور دو سوم اعضا رسمیت مییابد و مصوبات آن با رای نصف به علاوه یک اعضای حاضر در جلسه معتبر میباشد.
ماده 12- جلسات کنگره که برای تصویب مواد اساسنامه یا انحلال «مردم سالاری» تشکیل میشود با حضور سه چهارم اعضا رسمیت مییابد و مصوبات آن با رای موافق دو سوم اعضای حاضر معتبر خواهد بود.
تبصره 1- هویت اسلامی «مردم سالاری» و اصول مرامنامه به هیچ وجه قابل تغییر نیست.
ماده 13- در صورتی که کنگره به هر علتی رسمیت حاصل نکند، شورای مرکزی «مردم سالاری» موظف است ظرف مدت یک ماه از تاریخ جلسه مذکور، نسبت به دعوت مجدد اعضا اقدام نماید. این جلسه با یک دوم اعضا رسمیت خواهد یافت.
ماده 14- وظایف و اختیارات کنگره:
1- بررسی گزارش سالیانه شورای مرکزی و دبیرکل و اتخاذ تصمیمات مقتضی درباره آن.
2- انتخاب اعضای شورای مرکزی و اعضای هیات داوری با رای مخفی.
3- انتخاب یا عزل دبیرکل با پیشنهاد شورای مرکزی.
4- تصویب سیاستها و برنامههای سالانه «مردمسالاری» که از سوی شورای مرکزی پیشنهاد میگردد.
5- بررسی و تصویب قطعنامه پیشنهادی شورای مرکزی.
6- تعیین میزان حق عضویت برای هر سال.
7- تغییر مواد اساسنامه به پیشنهاد شورای مرکزی یا به تقاضای لااقل یکسوم اعضای کنگره.
8- انحلال «مردمسالاری».
تبصره1- بنا به ضرورت و به تصویب شورای مرکزی یا با تشخیص دبیرکل یا به تقاضای کتبی حداقل یکسوم اعضای کنگره، جلسه کنگره به صورت فوقالعاده تشکیل خواهد شد.
تبصره2- هر گونه تغییر در اساسنامه و اعضای شورای مرکزی میبایست به کمیسیون ماده 10 قانون احزاب اعلام گردد.
ماده 15- مادام که اعضای جدید هر یک از ارکان «مردمسالاری» انتخاب نشده باشند، اعضای قبلی وظایف خود را ادامه میدهند.
ماده 16- شورای مرکزی:
شورای مرکزی مسوولیت اساسی رهبری و برنامهریزی «مردمسالاری» را بر عهده دارد و در کلیه امور مربوط به فعالیتهای «مردمسالاری» مستقیما در برابر کنگره مسوول است.
ماده 17- شورای مرکزی دارای 31 عضو اصلی و 6 عضو علیالبدل میباشد که کنگره از میان شایسته ترین اعضای «مردمسالاری» که دارای یک سال سابقه عضویت باشند برای مدت 2 سال انتخاب مینماید.
تبصره 1- اعضای موسس حزب بدون رای گیری، عضو شورای مرکزی میباشند مگر آن دسته از اعضای هیات موسس که در یک دوره در شورای مرکزی حضور نداشتهاند و مجددا میخواهند عضو آن باشند که در این صورت همچون سایر نامزدها باید در رای گیری شرکت کنند.
تبصره 2- شرط یک سال سابقه در مورد اعضای پنج دوره اول شورای مرکزی منتفی است.
تبصره 3- هر یک از اعضای شورای مرکزی میتواند برای چند دوره متوالی انتخاب شود.
تبصره 4- بررسی صلاحیت داوطلبان عضویت در شورای مرکزی وهیات داوران تا چهار دوره بر عهده اعضای موسس است وپس از آن برعهده هیات تشخیص صلاحیت داوطلبان مرکب از پنج نفر اعضای اصلی و دونفر اعضای علیالبدل منتخب کنگره قبلی است که باید حداقل دو نفر از آنان از اعضای موسس حزب باشند.
تبصره 5- شرط عضویت در شورای مرکزی برخورداری از حداقل مدرک کارشناسی است. البته این شرط برای کسانی که یک دوره عضو این شورا بودهاند ضروری نیست.
ماده 18- جلسات شورای مرکزی به طور عادی ماهی یک بار تشکیل میشودکه چگونگی اداره و رای گیری در آن بر طبق آئیننامهای خواهد بود که توسط این شورا تدوین و تصویب خواهد شد.
تبصره 1- شورای مرکزی در صورت لزوم به پیشنهاد دبیر کل، دفتر سیاسی، هیات اجرایی، هیات داوری یا به تقاضای حداقل یک سوم اعضای شورا، به صورت فوقالعاده تشکیل جلسه خواهد داد.
تبصره 2- اعضای علیالبدل شورای مرکزی و اعضای هیات داوری میتواند در جلسات این شورا بدون حق رای حضور داشته باشند.
تبصره 3- پذیرش، استعفا یا لغو عضویت اعضای شورای مرکزی براساس آئیننامه داخلی یا گزارش هیات داوری با رای موافق دوسوم کل اعضای این شورا امکانپذیر است.
ماده 19- شورای مرکزی در نخستین جلسه از میان اعضای خود حداقل 3 نفر را به عنوان نامزدی دبیر کل «مردم سالاری» به کنگره جهت انتخاب دبیر کل پیشنهاد میکند، ریاست جلسات شورای مرکزی برعهده دبیر کل است و در غیاب او به عهده قائم مقام دبیر کل است که منطبق با آئیننامه مذکور در ماده 18 انتخاب خواهد شد.
ماده 20- وظایف و اختیارات شورای مرکزی:
1- نظارت و مراقبت بر اجرای سیاست کلی و خط مشی و اداره امور «مردمسالاری».
2- بررسی تصویب طرحها و برنامههایی که از سوی کمیتهها تهیه شده و به وسیله دبیر کل ارایه میشود.
3- انتخاب یا عزل اعضای دفتر سیاسی و هیات اجرایی که از سوی دبیر کل پیشنهاد میگردد.
4- تهیه گزارش عملکرد سالانه، پیشنویس قطعنامه برای بررسی و تصویب کنگره.
5- تبیین قطعنامه مصوب کنگره که شامل خط مشی تشکیلاتی، مواضع و خط مشی سیاسی میباشد.
6- بررسی تغییرات و اصلاحات اساسنامه دریافت شده از سوی دفتر سیاسی، هیاتها و کمیتهها برای پیشنهاد به کنگره.
7- تصویب آییننامههای داخلی دفتر سیاسی، هیات اجرایی به پیشنهاد آنان.
8- تصویب ایجاد شعب و حوزهها و آئیننامه مربوط به آنان.
9- تدوین آئیننامه نحوه اداره جلسات کنگره.
10- تصویب مسوولان شاخههای صنفی حزب براساس پیشنهاد دبیر کل.
ماده21- دبیر کل بالاترین مقام اجرایی «مردم سالاری» است و دارای وظایف و اختیارات ذیل است:
1-تعیین دستور جلسه تشکیل و اداره جلسات شورای مرکزی.
2-اعلام مواضع رسمی«مردم سالاری» در چارچوب مصوبات شورای مرکزی.
3-ابلاغ مصوبات شورای مرکزی به تشکیلات تابعه«مردمسالاری».
4-انجام مکاتبات رسمی «مردم سالاری» با دستگاههای مختلف اجرایی-قضایی... و معرفی نماینده به دستگاههای مذکور
5-ایجاد هماهنگیهای لازم بین کمیتهها و شعب حوزههای «مردم سالاری»
6-پیشنهاد اعضای دفتر سیاسی و هیات اجرایی و مسوولان شاخهها به شورای مرکزی و صدور احکام مربوطه پس از تصویب شورای مرکزی
7-صدور احکام روسای شعب پس از تصویب شورای مرکزی
تبصره1- شرط نامزدی برای دبیر کلی مدرک دکتری میباشد. دارندگان مدرک کارشناسی ارشد با یک دوره عضویت در شورای مرکزی و دارندگان مدرک کارشناسی با سه دوره عضویت در شورای مذکور میتوانند نامزد دبیر کلی شوند.
ماده22- دفترسیاسی:
دفتر سیاسی دارای 11 عضو اصلی و 5 عضو علیالبدل میباشد که از میان اعضای «مردم سالاری» برای مدت 2 سال انتخاب میگردند.
تبصره 1: نحوه تشکیل جلسات و اداره دفتر سیاسی، مطابق با آیین نامهای خواهد بود که از طرف آن دفتر تهیه و به تصویب شورای مرکزی میرسد.
ماده23- وظایف و اختیارات دفترسیاسی:
1-تهیه و تصویب تحلیلها و بیانیهها و اطلاعیههای سیاسی «مردم سالاری».
2-اعلام نظر در مورد مسایل و رویدادهای سیاسی.
3-بررسی و تصویب نشریات و کتابهای «مردم سالاری».
تبصره 1- دفتر سیاسی میتواند با تصویب شورای مرکزی واحدهایی از قبیل اطلاعات، ارتباطات و تحقیقات داشته باشد.
ماده24- هیات اجرایی:
وظیفه هماهنگی و هدایت کمیتههای اجرایی «مردم سالاری» را برعهده دارد مرکب از روسای کمیتهها میباشد که برای مدت 2 سال انتخاب میگردند.
تبصره1- نحوه تشکیل جلسات و اداره آن به وسیله دستورالعملی است که از سوی هیات مذکور پیشنهاد و به تصویب شورای مرکزی میرسد.
ماده25-کمیتههای هیات اجرایی عبارتند از:
1-کمیته تشکیلات و آموزش
2-کمیته فرهنگی
3-کمیته پشتیبانی
4-کمیته امور استانها و هماهنگی شعب
تبصره 1- با تصویب شورای مرکزی کمیتههای مورد لزوم دیگر تشکیل خواهد شد.
تبصره 2- تعداد اعضای کمیتهها و نحوه اداره جلسات آن طبق دستورالعملی است که به پیشنهاد هیات اجرایی و به تصویب دبیر کل میرسد.
ماده26- وظایف و اختیارات هیات اجرایی:
1-اجرای مصوبات شورای مرکزی و دفتر سیاسی.
2-برنامه ریزی، ایجاد هماهنگی، پیگیری و نظارت و ارزشیابی کار کمیتهها.
3-انجام کلیه امور اجرایی«مردم سالاری» از طریق کمیتهها
تبصره1- اعضای هیات اجرایی نسبت به کلیه مسائل اجرایی «مردم سالاری» در برابر
شورای مرکزی مسوولیت مشترک دارند.
ماده 27- وظایف و اختیارات کمیتههای مندرج ماده 25 این اساسنامه و نحوه هماهنگی بین شاخهها مطابق آیئننامهای خواهد بود که از طرف دبیرکل پیشنهاد و به تصویب شورای مرکزی خواهد رسید.
ماده 28- هیات داوری:
هیات داوری متشکل از 4 عضو اصلی و 2 عضو علیالبدل میباشد که از برجستهترین اعضا که سابقه فعالیت سیاسی و ترجیحا آشنا به امور حقوقی باشند، برای مدت 2 سال انتخاب میگردند.
تبصره1- نحوه تشکیل جلسات و اداره آن براساس دستورالعملی خواهد بود که توسط هیات مذکور تهیه و به تصویب میرسد.
تبصره2- اعضای هیات داوری نمیتوانند عضویت شورای مرکزی، دفتر سیاسی، هیات اجرایی یا شاخهها را داشته باشند.
ماده 29- وظایف و اختیارات هیات داوری:
1- نظارت عالیه بر حسن عملکرد اعضای شورای مرکزی، دبیرکل، دفتر سیاسی، هیات اجرایی و دیگر تشکیلات «مردمسالاری» در چارچوب اساسنامه و مصوبات کنگره.
2- دریافت گزارش تخلفات و رسیدگی به شکایات واصله از اعضا و ارکان «مردمسالاری» در چارچوب اساسنامه و مصوبات کنگره.
3- رسیدگی به شکایات و اختلافات داخلی کمیتهها، دفتر سیاسی، شورای مرکزی.
تبصره: نحوه رسیدگی به اختلافات اعضا و ارکان «مردمسالاری» و تعیین نوع و میزان مجازاتهای مربوطه طبق آئیننامهای خواهد بود که توسط هیات داوری تهیه و به تصویب شورای مرکزی خواهد رسید.
ماده 30- تامین هزینههای فعالیت «مردمسالاری» از محل حق عضویت اعضا، کمکهای مردمی و سایر درآمدهای مشروع قانونی.
تبصره1- درآمدها و هزینههای «مردمسالاری» در دفاتر قانونی ثبت و شرح و بیلان آن در پایان هر سال مالی جهت بررسی به کمیسیون ماده 10 قانون احزاب مستقر در وزارت کشور ارائه خواهد شد.
ماده 31- امضای چکهای بانکی، اوراق بهادار و اسناد تعهدآور «مردمسالاری» با امضای دبیرکل و مسوول کمیته پشتیبانی (که در حکم خزانهدار «مردمسالاری» است) و با مهر «مردمسالاری»صورت میپذیرد. در غیاب دبیرکل با امضای قائم مقام دبیرکل خواهد بود.
فصل چهارم: انحلال «مردمسالاری»:
ماده 32- « مردمسالاری» با پیشنهاد شورای مرکزی یا یکسوم اعضای کنگره با تصویب کنگره برابر ماده 12 این اساسنامه منحل خواهد شد.
ماده 33- در صورت رای به انحلال «مردمسالاری» وظیفه تصفیه امور با هیاتی مرکب از پنج نفر خواهد بود که توسط شورای مرکزی انتخاب میشوند.
تبصره1- هیات تصفیه، کلیه موجودی و اموال «مردمسالاری» اعم از منقول و غیرمنقول را پس از پرداخت بدهیها و اخذ مطالبات، به موسسات خیریه و عامالمنفعه با انتخاب شورای مرکزی خواهد داد.
ماده 34- مرامنامه «مردمسالاری» مشتمل بر یک مقدمه و سه بخش مبانی اعتقادی و اهداف و اصول خط مشی و اساسنامه آن دارای چهار فصل، سی و چهار ماده و بیست و هفت تبصره میباشد و در تاریخهای 3/7/78 و 4/6/81 به تایید کمیسیون ماده 10 قانون احزاب رسید.