فصل سوم: شرایط اختصاصی داوطلبان ریاستجمهوری
ج- دارای حسن سابقه، امانت و تقوی
در زمینه ویژگیهایی همچون برخورداری از حسن سابقه، امانت و تقوی نیز حداقل سه نکته را خاطرنشان میسازیم:
1- هر چند عالیترین مقام رسمی کشور پس از رهبری قطعا باید برخوردار از حسن سابقه و امانت و تقوی در سطح بسیار بالا باشد؛ کما این که از دیدگاه قانونگذار صرفا نداشتن محکومیت کیفری و تخلفات امنیتی و یا انتظامی و اطلاعاتی نیز به تنهایی برای تصدی مقام ریاستجمهوری کافی نیست و داوطلبان باید حتما دارای حسن سابقه و امانت و تقوی باشند؛ اما بحث اساسیتر این است که این ویژگیها یک امر «درونی» است و اگر افرادی به هر دلیل توانسته باشند با ریاکاری و چاپلوسی و تظاهر غیرامانتدار بودن و بیتقوایی خودشان را پنهان ساخته باشند باید با چه شاخصهایی آن را کشف نمود.
2- ممکن است گفته شود براساس آموزههای دینی تاکید بر امانت و تقوی و حسن سابقه بسیار ضروری است زیرا خداوند سبحان گرامیترین افراد نزد خداوند را با تقواترین آنان میداند (ان اکرمکم عندالله اتقاکم آیه 13 سوره حجرات) و هرگونه اطاعت از کسانی که تابع هواهای نفسانی بوده و قلب آنان از یاد خداوند غافل است و اهلزیادهروی هستند ممنوع است.
(و لا تطع من اغفلنا قلبه عن ذکرنا واتبع هواه و کان امره فرطا، آیه 28 سوره کهف)
و هیچگاه نباید از دستور مسرفان تبعیت کرد (ولا تطیعوا امرالمسرفین، آیه 151 سوره شعرا) و هرگز نباید نسبت به کسانی که اهل ظلم و ستم هستند کمترین اطاعت و «رکون» داشت زیرا نتیجه آن گرفتار آتش جهنم شدن است (ولا ترکنوا الی الذین ظلموا فتمسکم النار (آیه 113 سوره هود) با این حال تمام بحث این است که آیا به غیر از سوابق فعالیتها و زندگی نامه سیاسی و عملکرد گذشته راه دیگری برای شناخت حسن سابقه وجود ندارد؟
3- راستی چرا نتوان از طریق قوانین مصوب، شرط برخورداری از پایگاه مردمی را به عنوان یکی از ویژگیهای داوطلبان ریاستجمهوری تلقی کرد؟ و اساسا قبل از ثبتنام داوطلبان وضعیت آنان را با شاخصهای ملموس و محسوس تشخیص داد؟
به عنوان مثال همانگونه که در برخی از کشورهای پیشرفته شرط پذیرش صلاحیت داوطلبان را جمعآوری امضای حداقل یک میلیون نفر رایدهنده میدانند و یا مثلا میتوانیم بگوئیم داوطلبان باید از حداقل یکصد نفر از نمایندگان ادوار مجلس تائید داشته باشند و یا چرا شرط نگذاریم که داوطلبان حتما باید از سوی ده حزب و شکل سیاسی قانونی نامزد شده باشند؟
د- مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور یکی دیگر از ویژگیهای اختصاصی داوطلبان ریاستجمهوری «ایمان» و «اعتقاد» به مبانی جمهوری اسلامی ایران است که قبلا در این زمینه به تفصیل سخن گفتهایم و علاوه بر اصل دوم قانون اساسی که اعلام میدارد:
جمهوری اسلامی، نظامی است برپایه ایمان به:
1- خدای یکتا (لا اله الا الله) و اختصاص حاکمیت و تشریع به او و تسلیم در برابر او.
2- وحی الهی و نفس بنیادی آن در بیان قوانین.
3- معاد و نقش سازنده آن در مسیر تکاملی انسان به سوی خدا.
4- عدل خدا در خلقت و تشریع.
5- امامت و رهبری مستمر و نقش اساسی آن در تداوم انقلاب اسلامی.
6- کرامت و ارزش والای انسان و آزادی توام با مسوولیت او در برابر خدا.
اصل یکصد و هفتاد و هفتم را یادآور شدهایم که محتوای اصول مربوط به اسلامی بودن نظام و تنظیم قوانین براساس موازین اسلامی و جمهوری بودن حکومت و ولایت امر و امامت امت و نیز اداره امور کشور با اتکا به آرای عمومی و دین و مذهب رسمی کشور را جزو مبانی تغییر ناپذیر نظام جمهوری اسلامی ایران میداند لذا اگر کسانی به دلیل بیاعتقادی و ملتزم نبودن به «اسلامیت» نظام رد صلاحیت میشوند حتما صلاحیت آن دسته از افرادی نیز که هیچگونه اعتقاد و التزامی به «جمهوریت» نظام نیز ندارند نباید تائید شود.
ضمنا قانونگذاران به دلیل آن که اکثریت مردم ایران شیعه اثنی عشری هستند براساسی اصل 12 قانون اساسی مذهب رسمی ایران را تشیع اعلام نموده است که باید حتما داوطلبان به چنین مذهبی معتقد، مومن و پایبند باشند.